Geheimhoudingsbeding
Psssttt.. Kun jij een geheimpje bewaren? We kennen het allemaal vast wel: de situatie dat iemand je iets verteld en je daarna vraagt om het echt geheim te houden. Voor de persoon die het je op dat moment vraagt, is het dan blijkbaar heel belangrijk dat dit niet bij een ander terecht komt. Oftewel, vertrouwelijke informatie. Of iedereen ook daadwerkelijk een geheim kan bewaren is een andere discussie maar wij vonden het in het verlengde hiervan tijd om eens stil te staan bij het geheimhoudingsbeding dat veel voorkomt in arbeidsovereenkomsten? Hoe ver gaat een geheimhoudingsbeding eigenlijk wanneer het is opgenomen in een arbeidsovereenkomst?
Het bewaren van een geheim ofwel vertrouwelijke informatie geheim houden, is niet alleen iets dat in ons privé leven voorkomt. Ook zakelijk is het een belangrijk en veel besproken item. In dit geval wordt dan specifiek gedoeld op de geheimhoudingsclausule of het geheimhoudingsbeding (in het engels: Non-Disclosure Agreement) dat vaak in arbeidsovereenkomsten wordt opgenomen door werkgevers. Als een dergelijk beding in de arbeidsovereenkomst tussen een werknemer en een werkgever is opgenomen, dan mag bepaalde informatie niet met anderen worden gedeeld. Toch roept het geheimhoudingsbeding in de praktijk nog regelmatig vragen op. Reden voor ons om aan dit onderwerp eens meer aandacht te besteden in deze blog. Want wat houdt het geheimhoudingsbeding nu eigenlijk in? En hoever strekt deze plicht? Werknemers delen mogelijk wel eens informatie over werkgevers met hun partner. Dat moet toch kunnen? Of kan ook een dergelijke handeling reeds een schending van het geheimhoudingsbeding inhouden? En wat zijn dan de gevolgen?
Feitelijk kent ieder bedrijf informatie waarvan het absoluut niet de bedoeling is dat deze naar buiten komt. Hierbij dient niet enkel gedacht te worden aan klantspecifieke gegevens maar bijvoorbeeld ook aan bedrijfsresultaten. Omdat het voor een werkgever belangrijk is dat dergelijke zaken niet naar buiten worden gebracht, kiest een werkgever er vrijwel altijd voor om in de arbeidsovereenkomst een bepaling op te nemen waarin wordt afgesproken dat bedrijfsgevoelige informatie niet gedeeld mag worden.
Maar niet alleen de informatie waarvan uitdrukkelijk is verklaard dat deze vertrouwelijk is, valt onder de geheimhoudingsplicht van een werknemer. Deze verplichting geldt ook voor alle informatie waarvan een werknemer redelijkerwijs had kunnen begrijpen dat deze niet gedeeld mag worden met derden. Geeft een werknemer toch bedrijfsgevoelige informatie door aan derden, dan komt een werknemer de arbeidsovereenkomst op het punt van het geheimhoudingsbeding niet na. Een werkgever kan een werknemer hier dan op aanspreken en waar nodig maatregelen nemen. Werkgevers nemen in de arbeidsovereenkomst vaak een boete op voor overtreding van het geheimhoudingsbeding. Vaak gaat het om aanzienlijke boetebedragen, zodat het geheimhoudingsbeding voor werknemers een afschrikwekkende werking heeft.
Let er op, dat je niet alleen tijdens je dienstverband gebonden bent aan het geheimhoudingsbeding. Dit overeengekomen beding geldt voor onbepaalde tijd. En dus blijft de geheimhoudingsverplichting ook na het einde van de arbeidsovereenkomst van kracht. Een werkgever en een werknemer kunnen hier wel afwijkende afspraken over maken. Maar de praktijk leert dat het geheimhoudingsbeding bijna altijd in stand blijft. Dit betekent dat een werknemer hier dus – ongeacht of zijn dienstverband is beëindigd – gewoon aan gebonden blijft.
Reikwijdte geheimhoudingsbeding
Als werkgever heb je zeker belang bij het opnemen van een geheimhoudingsbeding in een arbeidsovereenkomst. Het is raadzaam om dit altijd schriftelijk met een werknemer overeen te komen. Ook als het dienstverband met wederzijds goedvinden eindigt (de zogenaamde beëindigingsovereenkomst ) is het verstandig nog een keer met werknemer overeen te komen dat het in de arbeidsovereenkomst opgenomen geheimhoudingsbeding gewoon van kracht blijft. Dit dus ook na de einddatum van het dienstverband.
Voor werknemers is het zaak om zich aan het geheimhoudingsbeding te houden. Al is het logisch dat veel werknemers zich dan de vraag stellen hoe ver deze geheimhoudingsplicht strekt. En als er sprake is van overtreding, welke consequenties hier dan aan kunnen worden verbonden. Dit laatste hangt van meerdere factoren af. Op de eerste plaats is natuurlijk de inhoud van het geheimhoudingsbeding van belang. In de tweede plaats is het van belang welke informatie een werknemer heeft gedeeld en met wie.
Dat je hier als werknemer zeker niet te licht over moet denken, blijkt wel uit een uitspraak van de rechtbank Den Haag van dit jaar. Wat zich in die zaak voordeed zal hieronder kort worden geschetst. Het geeft meteen ook antwoord op de bovenaan in deze blog gestelde vraag, namelijk of het delen van bepaalde gegevens door een werknemer met de eigen partner of een ander persoon die dichtbij staat al een overtreding van het geheimhoudingsbeding kan opleveren. Dit klinkt wellicht onschuldig, maar de rechtbank oordeelde hier in deze zaak toch anders over.
Uitspraak Rechtbank Den Haag 2017
Het gaat hier om iemand die werkzaam was bij een kliniek gespecialiseerd in medische cosmetische behandelingen. De werknemer was voor onbepaalde tijd in dienst en er was een geheimhoudingsbeding overeengekomen. Partijen zijn in een procedure verwikkeld geraakt onder andere vanwege een verstoorde arbeidsrelatie. Deze verstoorde arbeidsrelatie heeft uiteindelijk in een ontbinding van de arbeidsovereenkomst geresulteerd. Maar dit was niet het enige waar de werknemer mee te kampen kreeg. Gedurende de procedure blijkt namelijk uit een getuigenverhoor dat de werknemer omzetlijsten van het zusterbedrijf heeft laten zien aan vader en partner. Op diezelfde omzetlijsten staan ook de namen en de behandelingen van diverse klanten van de werkgever.
De werkgever is bang dat het voortbestaan van haar onderneming in gevaar komt als bekend wordt dat de gegevens van haar klanten niet veilig zijn. Reden waarom het bedrijf een bedrag van € 20.000,- vordert voor het overtreden van het overeengekomen geheimhoudingsbeding. Ondanks dat het in deze zaak om de gegevens van het zusterbedrijf gaat, oordeelt de rechter dat de administratie van deze onderneming onder de werkzaamheden van de werkneemster valt. Wat betekent dat ook hierop het geheimhoudingsbeding van toepassing is.
De rechter wordt door de werknemer verzocht de door werkgever gevorderde boete te matigen. Werknemer stelt dat de informatie nooit bij een concurrent terecht is gekomen. De informatie zou volgens werknemer echt alleen gedeeld zijn met vader en partner. Verder zou de informatie met niemand gedeeld zijn en de werknemer stelt daarmee dat de toekomst van werkgever nooit in gevaar is geweest. De rechter gaat met deze stellingen van werknemer slechts gedeeltelijk mee. De boete wordt weliswaar gematigd, maar de werknemer wordt toch veroordeeld tot betaling van een bedrag van € 5.000,- aan de werkgever. Ook dient de werknemer alle documenten en informatie die in bezit zijn binnen een termijn van vijf dagen aan de werkgever terug te geven. Geeft de werknemer hier geen gevolg aan dan heeft de werkgever wederom recht op een boetebedrag voor iedere dag dat werknemer zich niet houdt aan de uitspraak.
Gevolgen overtreding geheimhoudingsbeding
Al met al bevestigt deze uitspraak dat werknemers de reikwijdte en consequenties van een overtreding van het geheimhoudingsbeding zeker niet moeten onderschatten. Het delen van informatie met naasten lijkt heel onschuldig, maar kan dus aantoonbaar vergaande gevolgen hebben voor werknemers. Afhankelijk van de ernst van de schending van het geheimhoudingsbeding kunnen er meerdere gevolgen optreden. Werkgever kan volstaan met een waarschuwing of de boete die op overtreding van het geheimhoudingsbeding staat. Maar het kan in extremere gevallen zelfs ook leiden tot schorsing, ontslag of zelfs een gevangenisstraf. Situaties waarin je als werknemer niet terecht moet willen komen.
Bovenstaande is slechts een voorbeeld uit de rechtspraak over het geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst. Mocht je als werkgever bijvoorbeeld advies wensen bij het opstellen van een allesomvattend en concreet geheimhoudingsbeding of juist bijstand willen in een situatie waarin het vermoeden heerst dat een werknemer het geheimhoudingsbeding overtreedt, neem dan gerust eens vrijblijvend contact op met Anderz Advocaten. Ditzelfde geldt voor werknemers. Twijfel je bijvoorbeeld over de betekenis voor jou als werknemer van het geheimhoudingsbeding in je arbeidsovereenkomst of wordt je beschuldigd van overtreding van het geheimhoudingsbeding en weet je niet wat hiertegen te doen, dan kun je eveneens contact opnemen met ons kantoor voor het inplannen van een vrijblijvende afspraak of kom langs op ons gratis inloopspreekuur, iedere maandag van 17 tot 19 uur.
