Mag een kind vanaf 12 jaar zelf kiezen?
Het is niet zo dat een kind vanaf 12 jaar zelf mag kiezen waar hij of zij gaat wonen: dit is een veelvoorkomend misverstand. Wel worden er verschillende procedures gehanteerd vanaf het moment dat het kind de leeftijd van 12 jaar heeft bereikt: wellicht dat daar dit hardnekkig misverstand vandaan komt. Lees meer over de rechten van een kind en op de brandende vraag: Mag een kind vanaf 12 jaar zelf kiezen?
Mag een kind vanaf 12 jaar zelf kiezen?
De leeftijd waarop deze keuze zelfstandig gemaakt kan worden is op het moment dat iemand meerderjarig wordt: 18 jaar dus!
Kindgesprek of kinderverhoor bij echtscheiding vanaf 12 jaar
Wanneer vader en moeder uit elkaar gaan en er zijn kinderen in het spel dan wordt nauwkeurig gekeken naar de belangen van het kind. Een rechter zal een kind vanaf 12 jaar betrekken in de procedure en vragen naar zijn/haar mening. Indien het kind dit wenst (het is dus geen plicht) dan kan dit zowel mondeling als schriftelijk. Indien het kind aangeeft dat hij of zij dit mondeling wil doen dan krijgt het kind een oproepbrief voor een zogenaamd kindgesprek. Een rechter zal dan in een informele sfeer en zonder aanwezigheid van de ouders vragen stellen aan het kind. De rechter zal bijvoorbeeld vragen wat het minderjarige kind ervan vindt dat zijn ouders gaan scheiden, hoe het contact is met vader en moeder, hoe het met het hem of haar gaat etc? Nimmer zal een rechter de vraag stellen: wil je liever bij je vader of moeder wonen. Indien een kind niet naar de rechtbank wil komen dan kan hij/zij ook een brief sturen. De rechter houdt rekening met de mening van het kind maar dat wil niet zeggen dat deze automatisch wordt gevolgd: de rechter beslist uiteindelijk! Mag een kind vanaf 12 jaar zelf kiezen? Nee.
Echtscheiding en kinderen jonger dan 12 jaar
Kinderen jonger dan twaalf jaar hoeven in een scheidingsprocedure/omgangsprocedure niet door de rechter gehoord te worden. De rechter kan echter in bepaalde gevallen besluiten een jonger kind toch te horen. Ook kan een kind jonger dan 12 jaar zelf een brief naar de rechtbank sturen (zonder tussenkomst van een advocaat) en een zogenaamd ‘informeel verzoek’ doen.
Informeel verzoek
Een minderjarige (dus een kind tot de leeftijd van 18 jaar) mag de rechter op informele wijzen een verzoeken om:
- Een bijzonder curator* te benoemen;
- Gezag te wijziging (bijv. aan een ouder i.pv. aan beide ouders);
- Een omgangsregeling vast te stellen, te wijzigen of stop te zetten.
De rechter beslist vervolgens of hij het informele verzoek in behandeling neemt.
* Een bijzonder curator is iemand die de minderjarige kan vertegenwoordigen in een conflict met zijn of haar ouders of voogd. De rechter kan een persoon aanwijzen die de belangen van het kind zal vertegenwoordigen en die ook namens het kind verdere verzoeken kan indienen
Formeel verzoek
Kinderen die 12 jaar of ouder zijn kunnen naast bovenstaande ‘informele verzoeken’ ook een zogenaamd ‘formeel verzoek’ doen. De rechter moet een ‘formeel verzoek’ behandelen zoals hij dat ook met een verzoek van een volwassene doet. Voor een formeel verzoek moet een kind dus altijd 12 jaar of ouder zijn. Hiervoor heb je wel een advocaat nodig. Formele verzoeken gaan over bijvoorbeeld het opheffen van de ondertoezichtstelling of bezwaar maken tegen een beslissing van een gezinsvoogd.
Belang van het kind
We willen benadrukken dat er altijd vanuit het belang van het kind of de kinderen gedacht moet worden. “Uit elkaar, met respect voor elkaar” is het motto van de Vereniging van Familierecht advocaten en Scheidingsmediators (vFAS) waar wij overigens ook bij aangesloten zijn. Beide ouders hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de kinderen leren omgaan met de veranderde situatie na het uit elkaar gaan.
Katelijne Baas is gespecialiseerd in Familierecht en Jeugdrecht. Mocht je hierover vragen hebben dan kun je altijd vrijblijvend een afspraak met haar maken of langskomen op ons inloopspreekuur dat we iedere maandag houden.
