Transitievergoeding bij ontslag
Sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid hebben we in ontslagzaken te maken met de zogenaamde ‘transitievergoeding’. Een ieder zal vast wel eens wat gehoord of gelezen hebben over de transitievergoeding. Maar wat de transitievergoeding precies inhoudt, wanneer je er recht op hebt, of een werkgever altijd verplicht is een transitievergoeding toe te kennen en hoe je de transitievergoeding berekent, blijkt voor de meesten toch nog wat onduidelijk te zijn. Reden om in deze blog eens stil te staan bij veelvoorkomende vragen over de transitievergoeding. Het is immers nooit verkeerd te weten wat je rechten zijn, mocht zich onverhoopt een ontslagsituatie voordoen.
Wat houdt de transitievergoeding eigenlijk in?
Een transitievergoeding is een vergoeding (in geld) die een werkgever aan een werknemer moet betalen bij ontslag van een werknemer. Deze vergoeding is aan de ene kant bedoeld als een vorm van compensatie voor het verlies aan inkomen dat je als werknemer gaat lijden bij ontslag. Mocht je immers nog geen nieuwe baan hebben, dan kun je weliswaar terugvallen op een uitkering maar deze zal te allen tijde lager zal zijn dan het salaris dat je bij je werkgever verdiende. Aan de andere kant is de vergoeding bedoeld om de overgang van werknemers naar een andere baan te vergemakkelijken. Denk aan het volgen van scholing of het deelnemen aan een werk naar werk traject. Als we het hebben over ontslag, dan doelen we op het einde van een dienstverband door opzegging na ontvangen toestemming van het UWV Werkbedrijf of ontbinding door de kantonrechter, beide op initiatief van een werkgever. Het niet verlengen van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd valt overigens ook onder de noemer ontslag.
Wanneer heb je recht op een transitievergoeding?
Ben je als werknemer 2 jaar of langer in dienst van een werkgever, dan heb je in principe recht op de transitievergoeding. Het moet wel zo zijn dat je werkgever het initiatief neemt om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Neem je dus als werknemer zelf ontslag, dan kun je geen aanspraak maken op de transitievergoeding. Tenzij zich een uitzonderingssituatie voordoet, namelijk als je werkgever ernstig verwijtbaar of nalatig heeft gehandeld ten opzichte van jou als werknemer. Ook in geval je gedurende 2 jaar bij je werkgever in dienst bent geweest op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd heb je dus recht op een transitievergoeding.
Is werkgever altijd verplicht een transitievergoeding te betalen?
Een werkgever is echter niet altijd verplicht aan werknemer een transitievergoeding te betalen. Er zijn verschillende situaties waarin dit niet verplicht is. Enkele voorbeelden van situaties waarin een werkgever niet verplicht is een transitievergoeding te betalen zijn als volgt:
- Bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden, dus als een werkgever en een werknemer samen overeenkomen dat het dienstverband tot een einde komt. De tussen de werkgever en de werknemer gemaakte afspraken worden dan in een beëindigingsovereenkomst ook wel vaststellingsovereenkomst vastgelegd;
- Als je wordt ontslagen wegens ernstig verwijtbaar handelen of nalaten. Dit zijn de situaties waarin een werknemer op staande voet wordt ontslagen. Denk hier o.a. aan gevallen waarin een werknemer aantoonbaar heeft gefraudeerd, diefstal heeft gepleegd of zichzelf schuldig heeft gemaakt aan bedrog of misleiding.
- Indien je als werknemer nog geen 18 jaar bent en hoogstens gemiddeld 12 uur per week werkt;
- Als het dienstverband eindigt omdat je als werknemer de pensioengerechtigde leeftijd hebt bereikt;
- In het geval de onderneming van de werkgever failliet wordt verklaard of in de schuldsanering terecht komt, omdat de werkgever de schulden niet kan betalen.
Hoe wordt de transitievergoeding berekend?
Dan resteert natuurlijk nog de vraag, hoe je de transitievergoeding berekent. De transitievergoeding wordt berekend aan de hand van twee onderdelen: het bruto maandsalaris en het aantal halve dienstjaren.
Om de hoogte van het bruto maandsalaris te kunnen bepalen, dient te worden gekeken naar het kale bruto salaris zoals vermeld op je salarisstrook. Bij dit bruto salaris kunnen eventueel nog andere componenten worden opgeteld als uit je arbeidsovereenkomst blijkt dat je daar recht op hebt. Denk hierbij o.a. aan 8% vakantiegeld, een bedrag aan eindejaarsuitkering per maand, het gemiddelde aan structureel gewerkte overuren of ploegentoeslag per maand en het gemiddelde aan ontvangen bonussen of winstuitkeringen per maand berekend over de afgelopen 36 maanden. Op basis van deze componenten tezamen kun je het bruto maandsalaris vaststellen.
Het volgende onderdeel betreft het aantal halve dienstjaren. Hiervoor dien je te kijken naar het aantal jaar dat je als werknemer bij werkgever in dienst bent. De hoogte van de transitievergoeding bereken je over gehele periodes van 6 maanden dienstverband. Dus 1 jaar dienstverband betekent 2 halve dienstjaren. Ben je als werknemer bijvoorbeeld 9 jaar en 11 maanden in dienst, dan bereken je de transitievergoeding over 9 jaar en 6 maanden. Dit komt neer op 19 hele periodes van 6 maanden.
Vervolgens geldt, dat voor de eerste 10 jaar (oftewel 20 halve dienstjaren) dat je in dienst bent van werkgever je als werknemer recht hebt op 1/6 van het maandsalaris per half dienstjaar.
Ben je als werknemer langer dan 10 jaar in dienst, dan geldt voor de periode na de eerste 10 jaar een vergoeding van ¼ maandsalaris per half dienstjaar.
Voor de 50plussers geldt nog een uitzondering. Ben je als werknemer 50 jaar of ouder en al meer dan 10 jaar bij werkgever in dienst, dan geldt gedeeltelijk een andere opbouw. Dit is overigens een tijdelijke regeling die geldt tot 1 januari 2020. Werknemers van 50 jaar of ouder hebben over de perioden na de 50ste verjaardag recht op een vergoeding van ½ maandsalaris per volledige periode van 6 maanden.
Aan de hoogte van de transitievergoeding is een wettelijk maximum bepaald. De maximale hoogte van de transitievergoeding is een bruto jaarsalaris. Is het jaarsalaris van jou als werknemer lager dan € 75.000,- bruto, dan is de hoogte van de transitievergoeding maximaal € 75.000,- bruto. Maar let wel op: het komt in de praktijk regelmatig voor dat in het kader van de onderhandelingen over een beëindiging van het dienstverband van een werknemer er van de transitievergoeding afwijkende bedragen worden overeengekomen.
Een rekenvoorbeeld:
Je bent als werknemer 5 jaar en 3 maanden in dienst van werkgever. Je bruto maandsalaris bedraagt € 2.000,-. Maandelijks bouw je over dit bruto maandsalaris 8% vakantiegeld op, wat neerkomt op € 160,- bruto. Je hebt verder geen recht op een eindejaarsuitkering, bonus of andere toeslag, zodat het maandsalaris waar bij de berekening vanuit dient te worden gegaan € 2.160,- bruto bedraagt. Op welke vergoeding heb je als werknemer dan recht?
Het gaat in dit geval om 10 halve dienstjaren. Je bent daarnaast minder dan tien jaar in dienst, dus reken je met 1/6. Ten gevolge waarvan je als werknemer in dit geval dus recht hebt op (10 x 1/6) x € 2.160,-= 3.600,- bruto.
Afsluiting
Tot zover een nadere toelichting over de transitievergoeding. Mocht je in een ontslagsituatie terecht komen, dan kan deze informatie je alvast wat op weg helpen. Schroom niet om in een dergelijke situatie contact op te nemen met Anderz Advocaten voor een advies op maat. Lees vooral ook onze blog over ‘Beëindigingovereenkomst en Transitievergoeding’. Iedere situatie is anders en er zijn nog vele uitzonderingsgevallen waarbij Anderz Advocaten je de juiste weg kan wijzen.