Wet Arbeidsmarkt in Balans aangenomen! Wat zijn de belangrijkste wijzigingen?
Afgelopen week heb je op onze social media wellicht al ons nieuwe ‘wist je datje’ gelezen, namelijk dat een werkgever niet zomaar een arbeidsvoorwaarde van een werknemer eenzijdig mag wijzigen. Hier is namelijk in vrijwel de meeste gevallen toestemming voor nodig van een werknemer. Bovendien moet de werkgever een ‘zwaarwegend belang’ hebben om de arbeidsvoorwaarde te wijzigen.
Over het eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden schreven we al eens eerder een blog. Maar om in het thema van wijzigingen te blijven, besteden we in deze blog aandacht aan het wetsvoorstel Arbeidsmarkt in Balans. Dit wetsvoorstel is afgelopen dinsdag definitief aangenomen door de Eerste Kamer en zal de nodige wijzigingen met zich mee gaan brengen in de huidige geldende regels op het gebied van arbeidsrecht. Om je een beeld te geven van de wijzigingen die de Wet Arbeidsmarkt in Balans met zich mee zal gaan brengen, zetten we enkele belangrijke wijzigingen in deze blog voor je op een rijtje.
Beoogd doel bij Wet Arbeidsmarkt in Balans
Met de Wet Arbeidsmarkt in Balans wil het kabinet een nieuwe balans creëren tussen zekerheid en kansen op de arbeidsmarkt. Aan de ene kant is het de bedoeling dat het voor werkgevers aantrekkelijker en minder risicovol wordt om werknemers in vaste dienst te nemen. Aan de andere kant moet er voor werknemers met een flexibel contract meer perspectief op zekerheid ontstaan.
De belangrijkste wijzigingen
Arbeidsovereenkomsten
- Proeftijd: In arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd kan een langere proeftijd worden opgenomen. Op dit moment geldt een maximale proeftijd van twee maanden in geval van een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Onder de Wet Arbeidsmarkt in Balans kan de proeftijd van twee maanden worden verlengd naar vijf maanden.
- Ketenregeling: De mogelijkheid om tijdelijke arbeidsovereenkomsten te sluiten wordt uitgebreid. Onder de huidige regels is het mogelijk om maximaal 3 arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd aan te gaan gedurende een periode van 2 jaar. Hierna ontstaat dan automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. In geval van de Wet Arbeidsmarkt in Balans wordt de periode van maximaal 2 jaar verlengd naar maximaal 3 jaar. Met andere woorden: binnen een periode van 3 jaar mogen werkgevers 3 arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd aan werknemers aanbieden.
- Onderbreking tijdelijke contracten: Op dit moment is het zo dat er pas een nieuwe keten van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd ontstaat na een onderbrekingsperiode van 6 maanden. De Wet Arbeidsmarkt in Balans regelt dat de onderbreking tussen arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd per Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) kan worden verkort van 6 naar 3 maanden, als er sprake is van terugkerend tijdelijk werk dat maximaal 9 maanden per jaar kan worden gedaan. In dat geval ontstaat er dus een nieuwe keten na een onderbreking van 3 maanden.
Het ontslagrecht
- De ‘cumulatiegrond’: met de Wet Arbeidsmarkt in Balans voegt het kabinet een negende ontslaggrond toe, namelijk: de cumulatiegrond. Sinds de invoering van de Wet werk en zekerheid moet voor ontslag zijn voldaan aan alle voorwaarden van één van de acht in de wet genoemde “redelijke gronden” (denk bijvoorbeeld aan: disfunctioneren, verstoorde arbeidsrelatie, verwijtbaar handelen en/of nalaten etc.). Daarbij is het de rechter verboden om tot ontslag over te gaan als sprake is van meerdere gronden voor ontslag zonder dat bij één van de gronden aan alle wettelijke voorwaarden is voldaan. De cumulatiegrond moet ontslag in dergelijke gevallen toch mogelijk gaan maken. De rechter moet dan afwegen of van de werkgever kan worden verlangd de arbeidsovereenkomst voort te zetten.
Maakt de werkgever gebruik van de cumulatiegrond? Dan kan de rechter de werknemer wel een extra vergoeding toekennen ter hoogte van maximaal 50 procent van de transitievergoeding.
- Transitievergoeding: onder de huidige regels heeft een werknemer recht op een transitievergoeding na 2 jaar dienstverband. De Wet Arbeidsmarkt in Balans brengt met zich mee dat werknemers al vanaf de eerste dag dat zij in dienst zijn, recht hebben op een transitievergoeding als de werkgever hun dienstverband beëindigt.
- Opbouw transitievergoeding: Ook de opbouw van de transitievergoeding verandert onder de Wet Arbeidsmarkt in Balans. De transitievergoeding bedraagt straks 1/3 maandsalaris per dienstjaar, gerekend over de gehele duur van het dienstverband. De hogere opbouw bij dienstverbanden langer dan 10 jaar wordt afgeschaft. Dit terwijl nu geldt dat over de eerste 10 jaar van het dienstverband een transitievergoeding wordt betaald van 1/6 maandsalaris per half jaar dat de arbeidsovereenkomst heeft geduurd (oftewel 1/3 maandsalaris per dienstjaar). Over de overige duur van het dienstverband wordt een transitievergoeding betaald van ¼ maandsalaris per half jaar dat de arbeidsovereenkomst heeft geduurd (oftewel 1/2 maandsalaris per dienstjaar). Bovendien worden kleine werkgevers gecompenseerd voor het betalen van de transitievergoeding als ze hun bedrijf beëindigen wegens pensioen of ziekte.
- Vast contract aanbieden voordelig voor WW-premie: De WW-premie wordt voor werkgevers voordeliger als ze een werknemer een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aanbieden in plaats van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
Flexibele arbeid
- Payrolling: Werknemers die in dienst zijn bij een payrollbedrijf, krijgen onder de Wet Arbeidsmarkt in Balans recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden als werknemers die wél rechtstreeks in dienst zijn bij hun opdrachtgever.
- Oproepkrachten: onder de Wet Arbeidsmarkt in Balans is een werknemer met een oproepcontract (nuluren- en min/max-contracten) alleen verplicht om te komen werken als een werkgever hem of haar minstens 4 dagen van tevoren oproept (bij CAO kan deze termijn wel verkort worden). Daarbij komt dat, als de oproep binnen deze termijn van 4 dagen wordt ingetrokken, de werknemer tóch het recht op loon behoudt over de oproep.
Inwerkingtreding Wet Arbeidsmarkt in Balans
De Wet Arbeidsmarkt in Balans zal zoals het er nu naar uit ziet per 1 januari 2020 in werking treden. Hier zullen we je vanzelfsprekend stipt van op de hoogte houden.
Tot zover de belangrijkste informatie over de Wet Arbeidsmarkt in Balans. Wil je meer weten over de wijzigingen en de gevolgen die dit voor jou als werkgever of werknemer met zich mee zal gaan brengen? Neem dan gerust contact op met mr. Linda Prop van Anderz Advocaten via (0164) 21 27 21 of linda@anderzadvocaten.nl. Of kom langs op ons wekelijks inloopspreekuur (iedere maandag van 17:00 – 19:00 uur).